Çin’in Uygur bölgesiyle ilgili sosyal medya üzerinden bir çok farklı iddia ortaya atılıyor.
Teyit.org, Doğu Türkistan’da yaşandığı iddia edilen olaylarla ilgili internette yayılan 6 yanlış bilgiyi, gerçekte ne olduklarına ilişkin bilgilerle birlikte derledi.
1.Çinliler, Doğu Türkistanlıya işkence ediyor iddiası
Sosyal medyada paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen bir fotoğrafın Çinliler tarafından işkence edilen bir Doğu Türkistanlıyı gösterdiği iddia edildi.
Fotoğraf işkence gören bir Doğu Türkistanlıyı göstermiyor.
Fotoğraf, bir spiritüel öğreti olan Falun Gong (Falun Dafa olarak da bilinir) takipçilerinin 24-26 Mayıs 2004 tarihlerinde Chicago’nun Federal Plaza meydanında düzenlediği bir gösteriden.
2. Çin’de Müslüman bir Uygur Türküne şiddet uygulandığını iddiası
teyit.org’a ihbar olarak gönderilen bir videonun, Çin’de Müslüman bir Uygur Türküne yapılan işkenceyi gösterdiği iddia edildi.
İddia doğru değil. Video, Mayıs 2017’de Endonezya’da insanları sözlü ve fiziksel olarak taciz eden bir çetenin üyesinin yakalanmasının ardından güvenlik güçleri tarafından uygulanan şiddeti gösteriyor.
Videoda yer alan güvenlik güçlerinin üniformalarından da videonun Endonezya’da çekildiği anlaşılıyor.
3. Fotoğrafın Doğu Türkistan’da birbirine sarılan iki kardeşi gösterdiği iddiası
Fotoğrafın orijinali 2007 yılında Vietnam’ın kuzeydoğusunda bulunan Ha Giang eyaletindeVietnamlı fotoğrafçı Na Son Nguyen tarafından çekildi.
Fotoğrafçı Na Son Nguyen’in kişisel Instagram hesabından 2 Nisan 2015 tarihinde “Vietnam’ın Ha Giang eyaletinin dağlık bir köyünde, ebeveynleri tarlada çalışmaya giden küçük bir oğlan, kız kardeşini yatıştırmak için ona sarılıyor” notuyla birlikte karenin Ekim 2007’de çekildiğini belirterek fotoğrafı paylaştığını söylemek mümkün.
4. Doğu Türkistan’da Müslümanlar işkenceye uğradı iddiası
Fotoğrafların, Çin tarafından Doğu Türkistan’da işkenceye uğrayan Müslümanları gösterdiği iddia edildi.
İşkenceye uğramış gözleri bağlı kişi, Falun Gong (Falun Dafa olarak da adlandırılıyor) isimli spiritüel bir kuruluşun üyesi. Diğer fotoğraf ise Çin’deki Hristiyan bir kiliseye mensup olan Cai Xiangdong isimli kişiye yapılan işkenceyi gösteriyor.
5. Çin’de Müslümanların evlerinden Kur’an-ı Kerim’ler toplatılıyor iddiası
Çin polisinin Doğu Türkistanlı Müslüman Türklerin evlerinden Kur’an-ı Kerim’leri topladığı iddia edildi.
Fotoğraf, Ekim 2016’da Fas’taki yoğun yağış yüzünden zarar gördüğü için Rabat’taki Suudi Arabistan Büyükelçiliği’nden çıkartılan Kur’an-ı Kerim’leri gösteriyor.
4 Ekim 2016’da Pars Today’deki haberde ise aynı hafta başlayan yağmur yüzünden Fas’ın başkenti Rabat’taki Suudi Arabistan Büyükelçiliği’nde bulunan birçok kitap ve eşyanın zarar gördüğü bilgisi bulunuyor.
6. Uygur Türkü bir kız çocuğuna işkence yapılıyor iddiası
Videonun Çinli birkaç kişinin Uygur Türkü bir kız çocuğuna yaptığı işkenceyi gösterdiği iddia edildi.
Hoy Estado isimli gazetede 29 Mart 2016’da yer alan bir habere göre söz konusu videoda görülen olayın Meksika’nın Naucalpan şehrinde bulunan Los Remedios Milli Parkı’nda bir izci grubunun her cumartesi günü 15.30-17.30 saatleri arasında gerçekleşen etkinliğinden olduğu ifade ediliyor. Aynı haberde, iddia konusu videoda şiddet uygulandığı görülen 4-5 yaşlarındaki kızın isminin “Sharon” olduğu bilgisi veriliyor.
Video dikkatli izlendiğinde ise çocukların boyunlarındaki izci armaları dikkat çekiyor. Bu armaların benzerleri Meksika İzci Federasyonu’nun internet sitesinde görülebiliyor.
Derleyen: Alican Acanerler / teyit.org
oncugenclik.org.tr, 29.1.2019
